Perspectief van de werkgever

Goed werkgeverschap en contact met de volgende generatie klanten en werknemers. Ook voor werkgevers buiten het onderwijs heeft het hybride docentschap voordelen. Dat zien ze onder andere bij het Rotterdams Havenbedrijf en VNO-NCW.

+ ‘Blue Careers’ verbindt school en bedrijfsleven

Hybride vakdocenten helpen de haven

In het project ‘Blue Careers’ werken het Scheepvaart en Transport College (STC), diverse bedrijven en belangenbehartigers samen aan het werven en opleiden van hybride vakdocenten. Deze docenten staan letterlijk met het ene been in de school en met het andere been in het bedrijfsleven.

Een paar dagen per week geven de hybride docenten les aan mbo’ers op het STC en helpen ze bij het actualiseren van de lesprogramma’s. De rest van de week werken ze bij hun huidige maritieme of logistieke werkgever. De hybride vakdocenten krijgen een gedegen opleiding om de benodigde didactische kennis en vaardigheden aan te leren en worden ondersteund door ervaren mentoren. Doel van het project Blue Careers is meer vakdocenten, een betere aansluiting tussen school en bedrijfsleven en op termijn een centraal stageloket. Drie betrokkenen vertellen hun kant van het verhaal.

1. ‘Positivisme inspireert’

“Als Havenbedrijf Rotterdam dragen we zorg voor het menselijk kapitaal en een gezonde arbeidsmarkt in dit gebied. We willen de arbeidsmarkt in beweging houden, vandaar onze actieve bemoeienis met het project Blue Careers. Bovendien nemen wij zelf ook personeel aan dat opgeleid is op het STC. Met een van onze werknemers als gedetacheerd hybride docent zitten we gewoon dichter bij het vuur en dragen we bij aan goed opgeleid personeel.
De medewerker die vanuit ons is gedetacheerd kan zijn schat aan kennis en ervaring overbrengen op mbo-studenten Havenlogistiek. Hij is zeer enthousiast over zijn docentschap en neemt die energie en dat positivisme mee naar de werkvloer, dat inspireert. Tegelijkertijd snap ik dat het voor collega’s of een leidinggevende van een afdeling lastig kan zijn. Zij zijn een goede medewerker een flink aantal uur in de week kwijt. Dat vang je niet zomaar op. En als je in een volcontinu proces werkt, is zo’n parttimer lastiger in te plannen. Je moet oog hebben voor dit soort aspecten als je zo’n traject inzet. Dat betekent in een vroeg stadium zaken bespreken. Wat helpt is om de langetermijndoelen voor ogen te houden.”
Arjen van Tilborg, HR-manager bij het Havenbedrijf Rotterdam

2. ‘Serieuze investering’

“Het werk waarvoor het Scheepvaart en Transport College opleidt, wordt steeds complexer en de vraag naar goed opgeleide medewerkers stijgt. Er is gelukkig ook veel interesse voor onze vakopleidingen in het maritieme en logistieke cluster, dus zijn we voortdurend op zoek naar vakdocenten met actuele kennis van zaken. De samenwerking met het bedrijfsleven was al goed, maar met het project Blue Careers intensiveren we dat contact. Voor onze instelling goed, omdat we met de hybride docenten actuele kennis in huis halen en de markt nog beter kunnen bedienen. Voor onze bestaande docenten zijn deze nieuwe collega’s ook een impuls. Voor de bedrijven die hun werknemers detacheren, zijn de hybride docenten een soort vooruitgeschoven post. Zij geven les aan hun potentieel nieuwe collega’s en zien dus precies wie goed zijn en bij hun bedrijf passen. Bovendien krijgen ze invloed op het lesprogramma en zorgen ze zelf voor beter opgeleide toekomstige werknemers. Alle partners zijn erg enthousiast, maar ik moet ook realistisch zijn; dit programma vergt een serieuze investering. De toegevoegde waarde is enorm en we zijn erg gelukkig met de eerste resultaten. Maar houd wel rekening met een lang voortraject en heb een lange adem.”
Lucie Saxton, projectmanager Blue Careers bij STC Group

3. ‘Het beste uit twee werelden’

“Ik voel mezelf bevoorrecht en ik weet dat de zeven andere hybride collega’s dat net zo ervaren. Naast onze zeer gevarieerde werkzaamheden mogen we namelijk ook nog eens studeren voor onze onderwijsbevoegdheid. Met een dag in de week opleiding en intensieve begeleiding door een mentor kan ik in een jaar een pedagogisch-didactisch getuigschrift (pdg) halen. Ik vind dit heel waardevol en leerzaam.
De slogan van Blue Careers was ‘Het beste uit twee werelden’ en dat voelt ook echt zo. Het geeft een kick om les te geven. We hebben unieke praktijkkennis in huis, we weten precies hoe we de opleiding kunnen laten aansluiten op de praktijk en hoe we de lesstof tastbaar kunnen maken. Dat motiveert ons en de leerling. Ondertussen werk ik ook nog twee dagen bij Damen Shipyards, als projectmanager nieuw- en afbouw van havensleepboten en dat wil ik ook niet missen. Juist de combinatie is goed. Ik houd van de dynamiek van het bedrijfsleven, maar ook in het onderwijs zie je de passie. En daarbij komt nog dat studenten voor directe feedback zorgen. Ik leer zelf ook elke dag.”
Anne de Haas, projectmanager bij Damen Shipyards in Gorinchem en docent Scheeps- en Jachtbouwkunde

Blue Careers is mede mogelijk is gemaakt met subsidie vanuit de Europese Unie.
Meer informatie? Kijk op de website of mail naar Lucie Saxton.

+ Column

Een verrijking voor onderwijs en bedrijfsleven

Er dreigt een groot probleem voor het techniekonderwijs. Veel van de huidige technische docenten gaan de komende jaren met pensioen. En de lerarenopleidingen leveren nauwelijks meer nieuwe docenten op. Wie wil er nog zijn hele werkzame leven lang fulltime docent worden? Er is een oplossing, maar die vergt wel wat denkwerk.
Allereerst een vaststelling: de klassieke docent met een lerarenopleiding en een fulltime baan is aan het verdwijnen. De aanwas van met name de technische docenten in het vmbo en het mbo droogt via deze reguliere weg op. We zullen dus open moeten staan voor hybride varianten, waarbij enthousiaste mensen die in een bedrijf of instelling werken dit afwisselen met doceren. Maar dat vraagt wel medewerking van directies van scholen en werkgevers.

Up-to-date

In een arbeidsmarkt waarin goede technische werknemers schaars zijn, is het moeilijk voor werkgevers om hun werknemers een deel van de week af te staan aan het onderwijs. En zittende docenten en directies van scholen moeten accepteren dat deze mensen geen klassieke docenten zijn en meer verantwoordelijkheden hebben dan alleen het doceren. Een collectieve vergadering bijwonen kan dus soms niet. Dat is even wennen, maar niet onoverkoombaar.
Want áls we er in slagen om meer hybride docentschappen te realiseren, zal dat niet alleen het lerarentekort oplossen, maar ook de culturen van onderwijs en bedrijfsleven dichter bij elkaar brengen. Zo blijft het (beroeps)onderwijs up-to-date. Het onderwijs wordt zo bovendien verrijkt met reële voorbeelden uit de praktijk en de passie voor een beroep kan écht overgebracht worden door mensen uit het veld. Allemaal winst!

‘Er is nog veel te weinig maatwerk’

Hindernissen opruimen

Alles is mogelijk. Maar dan moet er wel bereidheid zijn om gezamenlijk – overheid, onderwijs en bedrijfsleven – praktische hindernissen op te ruimen. Kijk nou wat er écht nodig is aan pedagogisch didactische bagage. Er is namelijk nog veel te weinig maatwerk. Denk maar aan de wettelijke kaders die nu nog niet zijn ingesteld op leraren die niet permanent in het onderwijs werken, zoals het vragen van verplichte opleidingen. Daardoor zijn er nog maar op kleine schaal hybride docenten werkzaam in het onderwijs.
Het is zaak om er nu vaart achter te zetten: we hebben de komende jaren voldoende én goede docenten nodig om het aandeel bèta-, techniek- en ict-studenten te behouden en liever nog: te vergroten. De ICT-branche gaat met de hybride docent aan de slag. Een mooie, maar vooral een noodzakelijke uitdaging, ook voor het nieuwe kabinet.

Gertrud van Erp
Secretaris onderwijs, VNO-NCW MKB Nederland

+ Onderwijsarbeidsmarkt

Ruim baan voor de hybride werknemer

Werkgevers binnen overheid en bedrijfsleven staan voor vele uitdagingen op het gebied van personeelsbeleid. Het wordt tijd dat ze hun blik meer gaan richten op de onderwijsarbeidsmarkt als oplossing voor strategische HRM-vraagstukken. Vijf argumenten.

Innovatief omgaan met loopbanen

Bedrijven en organisaties voelen de urgentie om innovatiever en flexibeler om te gaan met loopbanen van medewerkers. Strategisch HRM kan onder andere zorgen voor: het uitdagen van jong talent, het bieden van ontwikkelmogelijkheden voor ‘mid-careers’ en het stimuleren van duurzame inzetbaarheid.

Flexibiliteit in snel veranderende wereld

Digitalisering, robotisering en globalisering zijn niet te stuiten. Organisaties moeten hierop inspelen en in staat zijn om mee te veranderen en zich aan te passen aan hun omgeving. Dit vraagt om flexibiliteit.

Andere kijk op werk

Werknemers willen voldoende mogelijkheden tot ontplooiing en ontwikkeling. Niemand werkt nog veertig jaar bij dezelfde werkgever. De flexibilisering van de arbeidsmarkt vraagt om een andere kijk op werk. Hoe ga je om met young professionals? Hoe ziet levenslang leren eruit? Hoe blijft het werk boeiend voor oudere medewerkers?

Daarom: wisselwerking tussen onderwijs en andere organisaties:

Van bedrijf/organisatie naar school

Scholen zoeken naar voldoende en goed geschoolde leraren die voeling hebben met de praktijk. Met die kennis en ervaring kunnen ze leerlingen goed voorbereiden op de arbeidsmarkt. Onderwijs en bedrijfsleven hebben baat bij mensen die beide sectoren kennen en in beide actief zijn.

Van school/bedrijf naar organisatie

Veel leraren zijn op zoek naar manieren om zichzelf verder te ontwikkelen. Hun kennis over groepsprocessen, leerprocessen en de nieuwe generatie kunnen van meerwaarde zijn in het bedrijfsleven en andere organisaties.

Voordelen voor de organisatie:

Bijdragen aan een betere aansluiting tussen onderwijs en arbeidsmarkt.
Een vorm van goed werkgeverschap en een impuls voor het strategisch HRM-beleid (duurzame inzetbaarheid, leven-lang-leren, nieuw perspectief bij outplacement).
Bedrijven tonen zich een maatschappelijk verantwoorde onderneming.
Contact met de volgende generatie klanten én werknemers.